Trochę przypadkiem, ale zacząłem zbierać w roku 2020 szczyty z Korony Gór Polski. W ramach Klubu Włóczykijów powstał projekt skompletowania całości do końca 2021. Szczytów w Koronie jest 28. W tym artykule "Korona Gór Polski: Łysica, Góry Świętokrzyskie" (614m n.p.m.).
Góry Świętokrzyskie
Dotychczasowe górskie wyjazdy Klubu Włóczykijów koncentrowały się głównie w Karpatach, od Beskidu Śląskiego po Bieszczady - co wyraźnie widać na naszej mapie. Tym razem jednak udajemy się w Góry Świętokrzyskie. Pomysł zawdzięczam małżeństwu z woj. świętokrzyskiego, spotkanemu w czasie samotnej, koneserskiej wędrówki przez Gorce. Dziękuję za inspirację!
Przejdziemy 18,5km Łysogórami od Nowej Słupi do Świętej Katarzyny.
(Jeśli widget mapy nie wyświetla się prawidłowo, trasę można zobaczyć na stronie mapa-turystyczna.pl)
Grupę mam małą a tempo będzie wolne ze względu na uczestniczkę z astmą. Trasa nie jest trudna, ale musimy zwracać uwagę na czas - listopadowy dzień jest krótki. Mamy na wszelki wypadek czołówki, ale chcemy wrócić na parking przed 16:00 (cel zostanie osiągnięty).
Zwykle moje trasy to pętle - trzeba wrócić na parking. Tym razem wycieczkę zorganizowałem inaczej - parkujemy pod klasztorem w Św. Katarzynie skąd pan Bartłomiej (Przewóz Osób Świętokrzyskie - polecam!) zawozi nas do Nowej Słupi po czym górami, przez Św. Krzyż i Łysicę wracamy do auta.
Święty Krzyż
Jest 14 listopada czyli przedostatni dzień z płatnym wejściem do Świętokrzyskiego Parku Narodowego (od 16.11 do 31.03 wejście bezpłatne). Początek trasy to Droga Królewska - podejście, którym do klasztoru na Św. Krzyżu wchodzili królowie, głównie Jagiellonowie. Rekordzistą jest Kazimierz Jagiellończyk, który klasztor odwiedził 11 razy.
Podejście nie jest trudne, choć zbocze jest usiane kamieniami - to zapowiedź gołoborza, czyli charakterystycznego dla Łysogór miejsca wietrzenia gleby i odsłaniania skalistego podłoża. Pod koniec szlaku mamy schody - dyskutowałbym czy potrzebne.
Podejście urozmaicają stacje Drogi Krzyżowej z rzeźbionymi w drewnie scenami. Wiele jest wyrzeźbionych w jednym kawałku drewna. Styl jest prosty, wręcz surowy.
Podchodząc pod szczyt naszym oczom ukazuje się klasztor gdzie znajdują się podobno relikwie Krzyża. W średniowieczu handel prawdziwymi bądź rzekomymi relikwiami był intratnym biznesem. Ludziom trudno po prostu wierzyć w niewidzialnego Boga i szukają sobie zastępczych obrazów, rzeźb czy właśnie relikwii - symboli lub amuletów, które zastępują prawdziwego Boga. Jeśli opieramy się na Biblii, to takie praktyki są wprost zakazane. Kulturowo natomiast, czczenie takiej czy innej figurki niczym nie różni tzw. kultu pogańskiego od tzw. kultu chrześcijańskiego. Przy okazji, we wczesnym średniowieczu Łysa Góra była miejscem kultu pogańskiego właśnie, wg. Jana Długosza czczono tam bóstwa Lelum i Polelum.
Z klasztorem związana jest ciekawostka - w XIXw przez kilkanaście lat klasztor służył jako... więzienie dla zdrożnych księży, czyli takich którzy nieodpowiednio się prowadzili i powodowali zgorszenie. Miejsce na więzienie było tak dobre, że spodobało się władzom carskim i Rosjanie przejęli klasztor od kościoła rzymsko-katolickiego i utworzyli w nim więzienie dla zwykłych przestępców.
Z klasztoru w dół do Huty Szklanej prowadzi droga asfaltowa i mijamy wejście na teren gołoborza i platformę widokową My jednak mamy przed sobą długą drogę, a listopadowy dzień jest krótki.
Łysogóry
W Hucie Szklanej na chwilę opuszczamy Park Narodowy i mijając pomnik katyński oraz Średniowieczną Osadę, przechodzimy przez wioskę Po jej drugiej stronie znowu wchodzimy w las - i tu niespodzianka, słońce przebija się przez chmury. Huta Szklana może być celem oddzielnej wycieczki - oprócz Osady i możliwości wejścia na Św. Krzyż, jest tam również niewielki park rozrywki.
Fragment szlaku po Hucie Szklanej jest niezwykle przyjemny. Idziemy skrajem rzadkiego lasu, prawie nie spotykamy innych turystów, a po naszej lewej dziwnie zielone, jak na listopad, łąki oraz pola i zabudowania. Bardzo sielski krajobraz, dodatkowo podświetlany przez słońce.
Tak dochodzimy do Kakonina. Tu przez chwilę wędrujemy asfaltem, by ponownie wejść w las. Przed nami drugie i ostatnie dzisiaj podejście - pod przełęcz Św. Mikołaja i dalej na Łysicę. Tu warto wspomnieć, że zarówno wejście na Św. Krzyż z Nowej Słupi jaki podejście pod Łysicę z Kakonina to bardziej spacery parkowe niż górska wędrówka.
Zdetronizowany najwyższy szczyt
Na przełęczy św. Mikołaja dowiadujemy się, że ten święty powszechnie kojarzony z prezentami, wg. wierzeń górali karpackich miał dodatkowe zadanie. Otóż w noc świętego Mikołaja, 6 grudnia, wilki zbierały się na przełęczy a Mikołaj rozdzielał im limity ile bydła i dzikiej zwierzyny będą mogły zjeść w kolejnym roku. Mija prawie rok od poprzedniego 6 grudnia, mamy więc nadzieję, że wilki nie wyczerpały jeszcze limitu i nie będą polować na ludzi.
Od przełęczy Mikołaja prosta acz błotnista droga na Łysicę. I tu dla kolekcjonerów wszelkiej maści Koron / Diademów Gór Polski ważna informacja. Otóż szczyt Łysicy z krzyżem nie jest najwyższy - 700m wcześniej, idąc od przełęczy św. Mikołaja, jest szczyt Agaty, wyższy od Łysicy o - uwaga - całe 65cm. Problem w tym, że Skała Agaty nie leży bezpośrednio na szlaku, trzeba do niej dojść kilkadziesiąt metrów przez las.
Na zachodnim szczycie Łysicy możemy oglądać słynne gołoborza. Zejście po nich do Św. Katarzyny do jedyna "nieprzyjemność" na dzisiejszej trasie. Trzeba uważać, zwłaszcza w wilgotny dzień.
Tuż przed parkingiem w Św. Katarzynie napotykamy źródełko św. Franciszka (sporo tych świętych dzisiaj...). Źródełko może i ma świętego patrona, ale tabliczka informuje, że Sanepid nie bierze odpowiedzialności za jakość wody...
Ostatnie dzisiaj zdjęcie to pomnik upamiętniający Stefana Żeromskiego, mocno związanego z okolicami Gór Świętokrzyskich.
Korona Gór Polski
Na tym koniec relacji z wyprawy "Korona Gór Polski: Łysica, Góry Świętokrzyskie". Relacje z innych szczytów oraz postęp w realizacji całego projektu są dostępne na moim blogu TravelFeed.